Eindstraat (Centrum)

Gebieden
1100 tot heden
Str206 eindstraat gn19901712 Str206 eindstraat gn19901712

De Eindstraat in 1933. Foto: Fotopersbureau Het Zuiden. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

De Eindstraat is een belangrijke winkelstraat in het hart van Breda. De straat komt voor het eerst voor als Eindstrate in een lijst met cijnzen van het Begijnhof uit ongeveer 1400. De Ginnekenstraat, Eindstraat, Karrestraat Torenstraat en Vismarktstraat moeten dateren uit de twaalfde eeuw. Men veronderstelt algemeen dat deze straten onderdeel uitmaakten van de prestedelijke nederzetting als ontsluitingsroute vanuit het zuiden. Deze straten vormen dus de oudste generatie straten in het centrum.

Eindpoortstraat

Het cijnsregister van de Tafel van de Heilige Geest uit 1415 noemt de straat de Corte Eijndportstrate. Deze naam komen we verder niet meer tegen. In veel bronnen uit de vijftiende eeuw heet de straat de Eindpoortstraat in verschillende spellingen, afgewisseld met Eindstraat. In de pondboeken vanaf 1644 is het definitief Eindstraat.

De Eindpoort

Eén mogelijkheid is dat de straat genoemd is naar de Eindpoort, die op zijn beurt weer genoemd is naar het Ginnekenseinde, het einde, de voorstad, aan de zijde van Ginneken. De poort is volgens de archivaris Frans Brekelmans gebouwd na 1332, maar voor 1384. In 1537 werd de poort afgebroken. Hij werd toen de Lombardpoort of Eindpoort genoemd of ook wel de Ginnekenpoort. De fundamenten zijn opgegraven in 1963. In 1994 werd bij rioolwerkzaamheden nog een voorpoort ontdekt van de Eindpoort.

Het Einde

Muntjewerff en Gerritsen stellen een andere theorie voor. Zij kiezen voor de Eindstraat als oorspronkelijke naam en de Eindpoort als afgeleide daarvan. Volgens hen zou de Eindstraat of Korte Eindstraat genoemd zijn naar het Einde of Lange Eindstraat, de huidige Ginnekenstraat buiten de oude stadspoort. De naam Eindpoort zou daar dan weer van afgeleid zijn.

Literatuur

F.A. Brekelmans, ‘De middeleeuwse omwalling van Breda’, in Jaarboek de Oranjeboom XXX (1977).
Jac. H. van Hooydonk, ‘Middeleeuwse straten in Breda 1250-1550, de Grote Markt van Breda; ontstaan, vorm en geschiedenis’, in Jaarboek de Oranjeboom LI (1998).
Wim Hupperetz, Het geheugen van een straat, achthonderd jaar wonen in de Visserstraat te Breda (Utrecht, 2004.
Henk Muntjewerff en Harry Gerritsen, ‘De straten van Breda naar Ginneken’, in Engelbrecht van Nassau 2007, nummer 1.
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven