Eeuwig Laantje (Mastbos)

1600 tot heden

Het begin van het Eeuwig Laantje aan de Bouvignedreef, met een wegwijzer, geplaatst door de VVV Ginneken. Foto: O. Schönherr, 1932. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

Het Eeuwig Laantje is het voet- en fietspad dat diagonaal door het Mastbos loopt van het noordoosten naar het zuidwesten, van de Bouvignedreef (tegenover het Bospad) naar de Marellenweg. Het pad kruist de Stouwdreef, de Langedreef, de Frederiksdreef, de Zevenlindendreef en de Oude Postbaan. Het is een oud voetpad (het voetpad van Breda naar Rijsbergen), maar ook een belangrijk relict uit de tijd van de opkomst van het toerisme aan het eind van de negentiende eeuw.
Dit bekende pad komt voor het eerst voor op de kaart van het Mastbos van 1625. Op de kaart van 1709 en het minuutplan van het kadaster van 1824 en 1827 is te zien dat het pad toen nog begon bij de huidige Bouvignelaan, via het huidige Julianapad het Mastbos in liep en dan het huidige tracvolgde tot aan de tegenwoordige Oude Postbaan. Het laatste gedeelte, van de Oude Postbaan tot Huis Den Deijl, is pas aangelegd nde Tweede Wereldoorlog.

Schooijerspad, Hoerenpad

De kaart van het Mastbos van 1709 noemt het pad De Voetpat van Breda naar Rijsbergen. Deze naam spreekt voor zich. Vroeger liepen de mensen veel grotere afstanden dan tegenwoordig. Er liepen ook voetpaden van Breda naar Leur en van Breda naar Geertruidenberg (het Bergsepad onder Teteringen).
De toponymist Chr. Buiks vond een vermelding van het Rabatspad uit 1748, mogelijk identiek met een gedeelte van het Eeuwig Laantje. Rabat kan betekenen sluitboom, dan zou Rabatspad een pad zijn, zegt hij, afgesloten met een sluitboom. Buiks vond een vermelding van een Kerkpad uit 1772, mogelijk ook identiek met het Eeuwig Laantje. Het minuutplan van 1824 en 1827 geeft de namen Boerenpat en Schooijerspad. Boeren en schooiers waren in die tijd blijkbaar hetzelfde. Buiks voegt daar uit de volksmond nog de naam Hoerenpad aan toe. Volgens hem is waarschijnlijk het eerste lid het Middelnederlandse woord hore, modder. Dan krijgt Hoerenpad de betekenis modderig pad. Begin twintigste eeuw liepen er in de omgeving van het Mastbos verschillende publieke vrouwen. Dat zou de naam Hoerenpad kunnen verklaren. Hoerenpad kan ook een verbastering zijn van Boerenpad of omgekeerd.

Toerisme

In de legger van openbare wegen (een registratie dus van openbare wegen) van Ginneken, van ongeveer 1870, komen we voor het eerst de naam Eeuwig Pad tegen. De naam Eeuwig Laantje treffen we voor het eerst aan in de ‘Gids voor Ginneken en Omstreken’ van 1889. We moeten de naam Eeuwig Laantje beschouwen als een typische ‘toeristische naam’, een naam die opkomst met het toerisme in de negentiende eeuw. Bij toeristische namen moeten we denken aan namen als Filosofenpad, Echoput, Klein Zwitserland en dergelijke. In de loop van de negentiende eeuw kwam het moderne toerisme op gang door de aanleg van spoor- en tramwegen. Steeds meer mensen konden het zich permitteren op vakantie te gaan en ontdekten aantrekkelijke streken zoals de bossen rond Ginneken. In 1884 werd de tramlijn van Breda naar Ginneken geopend door de Ginnekensche Tramweg-Maatschappij, de GTM. Meteen werden er in Ginneken hotels gebouwd langs de rand van het Mastbos en werd een Vereniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer opgericht, een VVV, die enkele jaren later een toeristisch gidsje uitgaf met de eerste vermelding van het Eeuwig Laantje.

Literatuur

Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (Nieuw-Ginneken, 1986), deel 15 en 16, Ginneken-Dorp. Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).