Van gehucht naar dorp tussen 1898 en 1904
De oostzijde van de huidige Dorpstraat tussen de Rouppe van der Voortlaan en café de Harmonie was eigendom van de landbouwers Johannes Oomen en Johanna Meeren. In 1898 besloten zij hun bezit te verkavelen en in bouwpercelen te verkopen. In 1902 verzocht de bevolking van Ulvenhout aangesloten te worden op het tramwegennet. Op vrijdag 29 mei 1903 werd het traject inderdaad feestelijk geopend door de GTM. Ook Ulvenhout werd nu opgestoten in de vaart der volkeren. Het belangrijkste feit in de ontwikkeling van gehucht naar dorp was uiteraard echter de bouw van een echte kerk. In 1902 vroeg het kerkbestuur van Ulvenhout toestemming aan de bisschop om een nieuwe kerk met pastorie te mogen bouwen. In 1903 ging de eerste spade de grond in en in 1904 werd de nieuwe kerk gewijd.
De verklaring van de straatnaam Dorpstraat in Ulvenhout lijkt eenvoudig, Het is immers de hoofdstraat van het dorp. Ulvenhout is echter maar sinds ongeveer 1900 als een dorp te beschouwen. De straatnaam Dorpstraat is dus sterk verbonden met de ontwikkeling van Ulvenhout van gehucht tot dorp.
Het gehucht Ulvenhout
Volgens de historisch-geograaf Karel Leenders vormden de Ulvenhoutselaan, de Dorpstraat en de Molenstraat vanouds de verbinding van Breda met Ulvenhout, Strijbeek, Hoogstraten en Lier. In 1712-1715 werd de weg bestraat vanaf Ginneken tot aan de Roskam (de Heuvel) te Ulvenhout. Op de kaart van het Mastbos, vervaardigd door Jan Pieterszoon Dou in 1625 naar eerdere metingen van Jacob Lips uit 1621 en 1624 kunnen we zien hoe Ulvenhout er in deze tijd uit zag. Waar nu de kerk staat lag het slotje Grimhuizen (zie ook onder Grimhuysenpark). Bij Grimhuizen was een rooms-katholieke kerkschuur gebouwd. Ten noorden daarvan lag de Hoeve van Ulvenhout, later de Prinsenhoeve genoemd. Ter plaatse van de huidige Pennendijk lag volgens Buiks een iets verbreed stuk van de weg dat de Heuvel werd genoemd. Heuvel is in de Baronie één van de vele benamingen, waarmee het dorpsplein aangeduid wordt, vergelijk de Heuvel te Oosterhout, de Heuvel op Den Hout enzovoorts.
Ulvenhout wordt op het kadastraal minuutplan van 1827 expliciet aangeduid als een gehucht. De weinige aanwezige bebouwing strekte zich uit van Grimhuizen tot aan de splitsing Molenstraat Pennendijk. Van der Aa beschrijft in 1848 in zijn Aardrijkskundig Woordenboek Ulvenhout ook als een gehucht. Het had toen 33 huizen en 260 inwoners.
