De bekende neogotische architect Pierre Cuypers maakte in 1860 de eerste schetsen voor een bescheiden parochiekerk aan de Prinsenkade. Later werd besloten dat deze kerk de kathedraal zou worden van het bisdom en ontwierp Cuypers een grotere en rijkere kerk. De Franse gotiek diende als voorbeeld. Op 11 juli 1866 werd door bisschop Van Genk de eerste steen gelegd van de Barbarakerk. De gebroeders Kannemans fotografeerden uitgebreid deze plechtigheid. Deze foto's behoren tot de oudste van Breda. Op de achtergrond zien we nog de oude stadswallen.
De kerk behoorde niet de mooiste uit het oeuvre van Cuypers. Hij was ook niet erg solide gebouwd. Vanwege de slechte toestand van de kerk en de ontvolking van de binnenstad werd hij gesloopt in 1970.
